Znak zapytania w tytule nie jest retoryczny. Wyraża konkretną
wątpliwość. Jest bowiem pewne, że media człowieka ogłupiają. W tym
procederze uczestniczą kłamliwe filmy, jałowe programy, prymitywna
reklama, dziurawa informacja, rozmowy typu ple-ple i różne postaci
ukrytej manipulacji. Czy w takiej antyszkole dziennikarz może być
nauczycielem?
Media kształtują u swoich odbiorców nie tylko opinie,
zainteresowania czy poglądy. Znaczny wpływ wywierają przede wszystkim
na ich postawy. Może on być pozytywny albo negatywny. Dlatego zdolne
są one ukształtować w jednostce np. postawę twórczego dialogu czy
też postawę agresji.
Ponadto media stale przekazują swoim czytelnikom, radiosłuchaczom
i telewidzom jakąś wiedzę. A zatem dziennikarz, który pracuje w tych
mediach, staje się nauczycielem społeczeństwa. Jest tak niezależnie
od tego, czy on sobie to uświadamia, czy nie; a także - czy odpowiada
to jego życiowym planom, czy też je burzy. Istotną sprawą pozostaje
pytanie, jakim nauczycielem jest dziennikarz - dobrym czy złym. Jest
dziś wielu dziennikarzy, którzy mimo niesprzyjających warunków mają
odwagę uczyć w swoich mediach. I tych społeczeństwo darzy największym
szacunkiem. Są jednak tacy, którzy nadal biorą udział w otumanianiu
ludzi. Ci będą kiedyś surowo osądzeni przez historię.
Czasem dziennikarz kryguje się, gdy słyszy, że ma być
nauczycielem: "pracuję tylko po to, aby szybko i uczciwie informować
- reszta mnie nie interesuje". Wydaje się jednak, że taka postawa
zdradza lęk przed odpowiedzialnością za publikowane słowa i obrazy;
wtedy rola zwykłego przekaziciela informacji całkowicie zadowala
niezbyt wygórowane ambicje dziennikarza.
Liczni autorzy podkreślają dziś, że dziennikarz z istoty
swojego zawodu jest nauczycielem, ponieważ funkcja mediów jest z
gruntu nauczycielska. On wie, że dobry nauczyciel nie może być obojętny
wobec prawdy. Dobro swoich uczniów stawia zawsze wyżej od własnej
kariery. I nigdy nie kupuje ich względów, żeby zakryć brak talentu
i popełniane błędy. Jest odważny w głoszeniu poglądów i w nazywaniu
rzeczy po imieniu. W sprawach ważnych nie ucieka się do niebezpiecznych
kompromisów. Nie posługuje się też środkami i sposobami, które są
etycznie wątpliwe. Pracuje nad sobą i zawodowo się doskonali, aby
jak najwięcej wiedzy przekazać swoim uczniom. Dziennikarz wie dobrze,
że światły nauczyciel to wielka szansa rozwoju dla jego uczniów i
dla społeczeństwa.
Dlatego autentycznie dobry i twórczy dziennikarz jest
również wartościowym nauczycielem wobec ludzi, którym służy swoim
warsztatem. Jan Paweł II w przemówieniu do biskupów polskich, którzy
w 1998 r. przybyli do Rzymu z pielgrzymką "ad limina apostolorum",
podkreślił, że dziennikarz tylko wtedy służy człowiekowi, gdy szanuje
prawdę, "co wyraża się w rozwijaniu jego potrzeb kulturalnych i religijnych,
tak w zakresie indywidualnym, jak i społecznym". Dziennikarz jako
nauczyciel najlepiej zna cenę prawdy.
Jeżeli poszczególni dziennikarze będą uprawiać swój zawód
w przeświadczeniu, że są nauczycielami społeczeństwa, wtedy ich media
przeobrażą się z czasem w wielką i bogatą szkołę z potężnym audytorium
odbiorców, którzy niezależnie od wieku staną się odtąd rzeszą uczniów
- wdzięcznych i zaangażowanych we współpracę. Czy takie mają być
media przyszłości? Z pewnością tak. Wybitny znawca mediów, profesor
na uniwersytecie w Salamance - Olegardo GonzaMlez de Cardedal, pisząc
kiedyś o roli gazety, stwierdził, że ma ona do spełnienia przede
wszystkim misję edukacyjną - "w przeciwnym razie byłoby lepiej, gdyby
ją zamknąć i w jej miejsce otworzyć fabrykę śrubek lub cegielnię".
Należy wyrazić nadzieję, że jeżeli dziennikarze staną
się wrażliwymi i odpowiedzialnymi nauczycielami, wtedy "pracować
w mediach" będzie zawsze oznaczało "służyć człowiekowi". Na takich
dziennikarzy i na takie media świat niecierpliwie czeka. Niedziela
Środków Społecznego Przekazu stwarza szczególną okazję, aby w tej
intencji z ufnością zanosić modlitwy, licząc na owocne pośrednictwo
patronów naszych dziennikarzy - św. Klary i św. Franciszka Salezego.
Stanie się to konkretnym wkładem w budowę takich mediów, które będą
zdolne uczyć i wychowywać na miarę najgłębszych aspiracji człowieka.
Pomóż w rozwoju naszego portalu