Reklama

Na naszej okładce

Zmartwychwstanie Z OKRESU WCZESNEGO ODRODZENIA

Niedziela Ogólnopolska 15/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Piero della Francesca (ok. 1420-92) urodził się w małym włoskim miasteczku Borgo San Sepolcro - na pograniczu Toskanii i Umbrii. Jego dzieło Zmartwychwstanie (ok. 1465 r.) było zamówione dla Ratusza miejskiego z myślą o treści kryjącej się w samej nazwie miasteczka: San Sepolcro - Święty Grób.
Razem z tym malarzem musimy przenieść się w okres wczesnego odrodzenia, czyli w XV wiek we Włoszech, zwany tu i często na całym świecie: quattrocento. Zmartwychwstanie Piera della Francesca wyraża monumentalną siłę i klarowną kompozycję. Jest utrzymane w jasnym, świetlistym kolorycie - którego ten artysta był mistrzem. Przy nieco bliższej analizie sceny nie dostrzega się tu próby stylizacji na realia biblijne (np. krajobraz Jerozolimy), ale mamy do czynienia z krajobrazem Umbrii i wyraźną nutą sztuki antyku. Centrum kompozycji stanowi Zmartwychwstały. Jawi się On nam w momencie, gdy wynurza się z antycznego marmurowego grobowca, wstępując na jego krawędź stopą. Postać Chrystusa uformowana jest w konwencji rzeźby antycznej, z biegłą znajomością anatomii. Chrystus jest spowity w obficie pofałdowany płaszcz, przypominający togę, utrzymany w kolorze jasnego różu. W dłoni trzyma sztandar zwycięstwa nad śmiercią. Jego oblicze emanuje powagą i siłą, a wyraz oczu przyciąga swoją niezwykłością. Na Jego boku dostrzegamy ślad po ranie zadanej włócznią, na dłoniach i stopie ślady od gwoździ. To Pan nasz zmartwychwstał w wiosennym krajobrazie Umbrii.
U podnóża marmurowego grobu leżą w różnych pozach uśpieni żołnierze. Ich stroje są rzymskie - hełmy, zbroje, płaszcze. Artysta mistrzowsko pokazał ich postacie przeważnie w skrótach i w pięknych kolorach strojów: fioletach, ugrach, zieleniach, cynobrach. Uśpieni żołnierze tworzą niezmiernie malowniczą grupę na pierwszym planie kompozycji. Grupa ta wzmaga efekt centralnej, górującej nad nią postaci Zmartwychwstałego, jasnej w kolorycie i mającej za tło delikatnie ubarwiony pejzaż: szarawe zielenie, subtelne brązy.
Piero della Francesca jest wielkim malarzem reprezentatywnym dla XV wieku we Włoszech. Jak pisze znawca wczesnego Odrodzenia we Włoszech - prof. Waźbiński: "(...) artysta ten przyczynił się do przebudzenia środowiska artystycznego włoskiej prowincji (...)", bo wprawdzie opuścił na pewien czas miasteczko San Sepolcro, przebywając ok. 1439 r. we Florencji, w pracowni młodego Domenica Veneziano, z którym pracuje nad freskami w San Egidio (freski te nie zachowały się), ale po pewnym czasie wraca do rodzinnego miasta i tam pozostaje już do śmierci. Za jego najznamienitsze dzieło uchodzą freski w chórze San Francesco w Arezzo, ilustrujące historię Świętego Krzyża, opartą na Złotej Legendzie Jakuba de Voragine.
Artysta ten odznaczał się niespotykanym wręcz wyczuciem koloru i gry światła. Jego kolory są jakby przesycone światłem i delikatną barwą. Cechy monumentalności i pewną geometryzację formy posiadł prawdopodobnie studiując malarstwo freskowe w świątyniach Florencji. Pod koniec życia stracił wzrok i wtedy pisał lub dyktował dwa poważne traktaty teoretyczne o perspektywie w malarstwie. Te zainteresowania były charakterystyczne dla poszukiwań wielu artystów włoskich wczesnego Odrodzenia. Właśnie perspektywa w malarstwie stawała się bardzo modna i może przesłaniała inne ważne problemy sztuki.
Piero della Francesca zostaje ponownie odkryty przez znawców i teoretyków malarstwa w XX wieku jako wielki, oryginalny artysta quattrocento.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Nowy biskup sosnowiecki: pewne wydarzenia wynikały ze słabego życia duchowego

2024-05-16 14:34
bp Artur Ważny

flickr.com

bp Artur Ważny

Pewne wydarzenia wynikały ze słabego życia duchowego, słabej relacji z Panem Bogiem i ludźmi - powiedział w czwartek w Radiu eM nowy biskup sosnowiecki Artur Ważny. W diecezji w ostatnich latach doszło do kilku skandali obyczajowych.

Więcej ...

#PodcastUmajony (odcinek 16.): Śpij, Jasieńku, śpij

2024-05-15 20:50

Materiał prasowy

Czy da się zacumować okręt na środku morza? Czy Bóg mówi przez sny? I czy Boże Ciało przypadające w maju to jedyny związek Eucharystii z Maryją? Zapraszamy na szesnasty odcinek „Podcastu umajonego”, w którym ks. Tomasz Podlewski opowiada o roli Matki Bożej według św. Jana Bosko.

Więcej ...

Papież: najubożsi płacą najwyższą cenę za zmiany klimatyczne

2024-05-16 16:55
Papieska audiencja dla uczestników kongresu pt. Od kryzysu klimatycznego do odporności klimatycznej

www.vaticannews.va/pl

Papieska audiencja dla uczestników kongresu pt. Od kryzysu klimatycznego do odporności klimatycznej

Papież Franciszek przyjął na audiencji uczestników międzynarodowego kongresu pt. „Od kryzysu klimatycznego do odporności klimatycznej”. Został on zorganizowany w Watykanie przez Papieskie Akademie Nauk. W spotkaniu wzięli udział naukowcy, politycy i burmistrzowie z całego świata.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Św. Andrzej Bobola, prezbiter i męczennik

Wiara

Św. Andrzej Bobola, prezbiter i męczennik

Świadectwo: św. Andrzej Bobola przemienia serca

Kościół

Świadectwo: św. Andrzej Bobola przemienia serca

Proroctwo św. Andrzeja Boboli. Czy wypełniły...

Kościół

Proroctwo św. Andrzeja Boboli. Czy wypełniły...

Dopóki żyjemy to wiara i Ewangelia mają być głoszone w...

Wiara

Dopóki żyjemy to wiara i Ewangelia mają być głoszone w...

Anioł z Auschwitz

Wiara

Anioł z Auschwitz

Świadectwo Raymonda Nadera: naznaczony przez św. Szarbela

Wiara

Świadectwo Raymonda Nadera: naznaczony przez św. Szarbela

10 mało znanych faktów o objawieniach w Fatimie

Wiara

10 mało znanych faktów o objawieniach w Fatimie

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania