10. Bazylika mniejsza w Krakowie
Uroczystości z okazji nadania skałecznej świątyni godności bazyliki mniejszej odbyły się w liturgiczne wspomnienie katedry św. Piotra w Rzymie, 22 lutego 2004 r. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił metropolita krakowski - kard. Franciszek Macharski.
Na uroczystość przybyli: bp Adam Śmigielski, bp Tadeusz Pieronek, bp Jan Kopiec, bp Jan Wątroba, bp Jan Szkodoń, generał Zakonu Paulinów - o. Izydor Matuszewski, redaktor naczelny Niedzieli - ks. inf. Ireneusz Skubiś, prezydent RP na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, przedstawiciele krakowskich uczelni, samorządowcy i wierni. O. Andrzej Napiórkowski - przeor klasztoru Paulinów Na Skałce wyraził w słowie na powitanie gości radość i wdzięczność Bogu za podniesienie świątyni do rangi bazyliki i podkreślił, że jest to kolejny owoc Roku Stanisławowskiego.
Brewe nadające kościołowi godność bazyliki odczytał ks. prof. dr hab. Jan Maciej Dyduch - kanclerz Kurii Metropolitalnej w Krakowie, a następnie przekazał dokument Ojcom Paulinom, od ponad 500 lat kustoszom tego miejsca. Brewe zostało podpisane osobiście przez Ojca Świętego Jana Pawła II, co jest szczególnym wyróżnieniem, podobnie jak w przypadku świątyni w Łagiewnikach.
Ojciec Święty w swym dokumencie przypomina wyjątkowe znaczenie świątyni, w której on sam często się modlił, i postanawia, aby została ona ozdobiona godnością bazyliki mniejszej.
W wygłoszonej homilii kard. Franciszek Macharski zwrócił uwagę na fakt, że uroczystość Na Skałce jest podkreśleniem więzów tego miejsca z Kościołem powszechnym.
Metropolita krakowski powiedział, że Stanisław nie czuł strachu przed „tymi, co władzę trzymają”. „Ofiara św. Stanisława to moc i światło, które znów wyraźnie puka do sumień ludzkich” - stwierdził kard. Macharski. Na zakończenie Mszy św. przemówił Generał Zakonu Paulinów.
Trwałym śladem wydarzenia jest pamiątkowa tablica z papieskim herbem wmurowana przed wejściem do świątyni, którą na zakończenie uroczystości odsłonił i poświęcił kard. Franciszek Macharski.
Podczas uroczystości podniesienia kościoła Na Skałce do godności bazyliki mniejszej śpiewał chór Pueri Cantores z Bochni. Wykonał on m.in. specjalnie na tę uroczystość skomponowany utwór pt. Splendor Patriae, Beatus vir, Sanctus Stanislaus, skomponowany przez Pawła Łukaszewskiego do słów prof. Jerzego Wojtczaka-Szyszkowskiego.
Reklama
Z historii Skałki
Historia Skałki, dzieje świątyni skałecznej sięgają końca pierwszego tysiąclecia i wpisują się w religijną tradycję Kościoła i Narodu. Nieopodal Wzgórza Wawelskiego na niewielkim wzniesieniu, tuż nad brzegiem Wisły w XI wieku stanął niewielki kościółek, romańska rotunda „z białego kamienia” pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Była to kapelania biskupia. Gdy konflikt pomiędzy biskupem krakowskim Stanisławem ze Szczepanowa a królem Bolesławem Śmiałym zaostrzył się, Biskup z Wawelu przeniósł się do swojej kapelanii na Skałce. Rankiem 11 kwietnia 1079 r., gdy bp Stanisław odprawiał Mszę św., rozgniewany król otoczył kościółek wojskiem, a sam wkroczył do świątyni i zabił Biskupa uderzeniem w tył głowy. Następnie, aby nie dopuścić do kultu Biskupa, kazał poćwiartować jego ciało.
Według starodawnych zapisów, „porąbane na cząstki ciało Stanisława, strzeżone przez cztery orły, opromienione blaskiem z nieba i następnie scalone”, ze czcią pochowano w kościele św. Michała. Wzburzenie ludu sprawiło, że król musiał uchodzić z kraju, a niezwykłe zdarzenia, cuda i kult bp. Stanisława sprawiły, że 27 września 1088 r. bp Lambert postanowił jego relikwie przenieść do katedry na Wawelu i - jak powiada kronika - „złożył go pośrodku kościoła”. W 1253 r. papież Innocenty IV dokonał uroczystej kanonizacji św. Stanisława w Asyżu. 8 maja 1254 r. odbyły się w Krakowie uroczystości pokanonizacyjne z udziałem legata papieskiego, książąt, biskupów, duchowieństwa i tak wielką liczbą pielgrzymów, że miasto nie mogło ich pomieścić. Relikwie Świętego zostały rozdane do katedr i kościołów, a kult św. Stanisława ogarnął cały kraj. W ciągu wieków Stanisław stał się głównym patronem Polski.
Po kanonizacji św. Stanisława w XIV wieku w miejscu dawnej rotundy na Skałce wzniesiono okazałą gotycką świątynię, którą później, w XV wieku, Jan Długosz wraz z fundowanym przez siebie w 1472 r. klasztorem oddał Ojcom Paulinom, którzy do dzisiaj są kustoszami tego miejsca.
W latach 1734-51 na Skałce powstała kolejna - czwarta świątynia w stylu barokowym z pięknym wystrojem wewnętrznym, konsekrowana w 1751 r. W nawie po lewej stronie od wejścia, w miejscu, gdzie według tradycji znajdował się pierwszy grób Męczennika, znajduje się ołtarz św. Stanisława, z jego obrazem w złotej sukience, i oprawionym pniem drzewa, na którym Święty został poćwiartowany. Obok ołtarza na ścianie za szklaną osłoną zachowane zostały ślady krwi Męczennika. Gdy w 1434 r. wprowadzono na Wawelu królewskie koronacje, kandydat na króla w przeddzień koronacji zapewne w geście ekspiacji za zabójstwo św. Stanisława udawał się w pielgrzymkę na Skałkę do grobu Świętego, aby tam przemyśleć, co mu ma do powiedzenia Patron Polaków przed objęciem władzy. Kościół i klasztor Paulinów stały się z czasem silnym ośrodkiem duszpasterskim oraz ośrodkiem teologicznym z seminarium duchownym Zakonu, które przygotowuje młodych zakonników do kapłaństwa.
Po uroczystościach 800-lecia męczeńskiej śmierci św. Stanisława świątynia stała się, obok Wawelu, narodowym panteonem.
Znaczenie Skałki dziś
Do wielkiego znaczenia Skałki, jej wymowy religijnej i narodowej, przyczynił się kard. Karol Wojtyła. Jako metropolita krakowski zabiegał o to, by ożywić sięgającą 1253 r. tradycję procesji z Wawelu na Skałkę. Przełomowy był rok 1966 - milenium chrztu Polski, kiedy to kard. Wojtyła zaprosił do udziału w procesji cały Episkopat Polski. Od tego czasu ta narodowa manifestacja z relikwiami Ojców Narodu - św. Stanisława i św. Wojciecha oraz innych polskich świętych, której towarzyszy bicie królewskiego „Zygmunta” i wszystkich dzwonów w kościołach krakowskich, stała się dla Krakowa jednym z największych wydarzeń religijnych i patriotycznych.
W 1979 r. - w 900-lecie śmierci św. Stanisława - Ojciec Święty Jan Paweł II przybył do Polski i na Skałce spotkał się ze światem nauki, kultury i sztuki oraz z młodzieżą. Pamiątką tego spotkania jest krzyż obok sadzawki i popiersie Jana Pawła II w świątyni według projektu Adama Wojnara.
750. rocznica kanonizacji św. Stanisława połączona z obchodami 25-lecia pontyfikatu Jana Pawła II sprawiła, że uroczystości 8 maja 2003 r. na Skałce stały się wielką narodową manifestacją wiary i przywiązania Polaków do św. Stanisława, Ojca Świętego i skałecznej świątyni. Uwieńczeniem Roku Stanisławowskiego jest podniesienie kościoła do godności bazyliki mniejszej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
