17 kwietnia br. w Krakowie został odsłonięty i poświęcony chaczkar - ormiański kamień krzyżowy, upamiętniający Ormian, którzy od XIV wieku mieszkali w Polsce i w dużym stopniu zasłużyli się dla
Rzeczypospolitej. Monument poświęcony jest także ofiarom ludobójstwa dokonanego na Ormianach w Turcji w 1915 r. oraz Ormianom i Polakom zamordowanym przez ukraińskich nacjonalistów z UPA w dniach
19-21 kwietnia 1944 r. w Kutach nad Czeremoszem i innych miejscowościach kresowych, a także ormiańskim księżom aresztowanym i wywiezionym na Sybir przez sowieckie władze okupacyjne podczas II wojny
światowej. Poświęcenia chaczkaru dokonał metropolita krakowski - kard. Franiciszek Macharski, a odsłonięcia - Paweł Pytko - przewodniczący Rady Miasta Krakowa. Modlitwę Ojca Świętego
Jana Pawła II za Ormian odczytała podczas uroczystości aktorka Anna Dymna.
Krakowski chaczkar został wykuty według projektu architekta i historyka sztuki Jacka Chrząszczewskiego w miękkiej skale, a jego głównym motywem jest kwitnący krzyż. Z tyłu umieszczono inskrypcje w
języku polskim i ormiańskim. Kamień został ustawiony w pobliżu „latarni umarłych”, przy kościele św. Mikołaja. „Stąd bowiem - jak mówił w czasie uroczystości Adam Terlecki, prezes
Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego w Krakowie - przez Bramę Mikołajską wychodził z Krakowa szlak handlowo-komunikacyjny, prowadzący przez Mogiłę, Korczyn i Sandomierz na Ruś. Tą drogą przybywali
do miasta kupcy ormiańscy, a także poselstwa Ormian lwowskich i kamienieckich do króla polskiego”.
Odsłonięcie i poświęcenie chaczkaru w Krakowie, z udziałem środowisk ormiańskich, duchowieństwa, ambasadora Armenii w Polsce, przedstawicieli parlamentu, władz samorządowych, organizacji kościelnych
i kombatanckich oraz wielu krakowian, odbyło się po Mszy św. za zmarłych i pomordowanych Ormian, odprawionej przez ks. kan. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego - krajowego duszpasterza Ormian w Polsce,
w staroormiańskim języku grabar. Ks. Zaleski przypomniał, że 24 kwietnia Ormianie na całym świecie obchodzą rocznicę Genocydu - ludobójstwa dokonanego na ludności ormiańskiej w Turcji w 1915 r.
Co roku w Krakowie odprawiana jest też Msza św. w obrządku ormiańsko-katolickim, podczas której Ormianie polscy wspominają groby swoich zmarłych, rozsiane na rozległych Kresach Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej
oraz po całym świecie.
Krakowski chaczkar został ufundowany przez Ormiańskie Towarzystwo Kulturalne w Krakowie i Krajowe Duszpasterstwo Ormian w Polsce, a patronat honorowy nad jego budową objęli: kard. Franciszek Macharski,
prof. Andrzej Zoll - rzecznik praw obywatelskich, Janusz Sepioł - marszałek małopolski, Piotr Boroń - przewodniczący Sejmiku Małopolskiego, Paweł Pytko - przewodniczacy Rady Miasta
Krakowa i prof. Leon Kieres - prezes IPN. Pod wpływem protestu Ambasady Tureckiej w Polsce, która nie chciała dopuścić do ustawienia chaczkaru i użycia w tekście inskrypcji słowa „ludobójstwo”,
oraz na skutek nacisku MSZ, swój patronat, jako jedyny, wycofał i nie wziął udziału w uroczystościach Janusz Sepioł - marszałek małopolski.
Ks. Tadeusz Zaleski dziękował wszystkim, którzy mimo różnych nacisków doprowadzili do postawienia chaczkaru, a najbardziej zasłużonym wręczył pamiątkowe medale św. Grzegorza Oświeciciela. Ambasador
Armenii w Polsce Ashot Hovakimian, dziękując za tę wzruszającą uroczystość w kontekście wydarzeń z 1915 r. podkreślił, że najważniejsza jest prawda i nie powinniśmy bać się o niej mówić - nie
dla podsycania nienawiści, ale w celu pojednania między sąsiadami.
Pomóż w rozwoju naszego portalu