ARTUR STELMASIAK: – Czy pamięta Pan 16 października 1978 r.?

PAWEŁ SKIBIŃSKI: – Nie. Pierwsze moje wspomnienia sięgają pielgrzymki do Polski w 1979 r. Rodzice zabrali mnie na trasę przejazdu Papieża. Gdy stanęliśmy niedaleko pomnika Lotnika widziałem tłum ludzi. Jednak najbardziej zapamiętałem, że mnóstwo osób niosło ze sobą drabiny.

– Po co?

– Jako niespełna sześciolatek też się na tym zastanawiałem. Dopiero na miejscu zobaczyłem, jak ludzie wchodzą po drabinach na pomnik, na drzewa, przystanki i kioski.

– Czy z perspektywy pięciolatka widać było Papieża?

– Tak. Przejechała jakaś biała plamka. Ale bardziej pamiętam reakcję mamy, która powiedziała: Zobacz synku to jest Papież, czyli ktoś bardzo ważny. Jego należy słuchać.

– I jak wyszło to słuchanie?

– Do dziś pamiętam, jak na lekcji religii puszczali nam do znudzenia przemówienie Jana Pawła II z Westerplatte. Choć wówczas jako 14-latek traktowałem to jako fanaberię dorosłych, to dziś te słowa są dla mnie bardzo ważne. To jest nauczanie Jana Pawła II do mojego pokolenia. Do tej pory czuję zaszczyt, że ten święty człowiek mówił bezpośrednio do mnie.

– Jeśli tak, to muszę nawiązać do tego przemówienia. Czy Pan może powiedzieć dziś: „nie zdezerterowałem”?

– Wydaje mi się, że nie, ale... nie ja to powinienem oceniać (śmiech)... Poza tym moje Westerplatte nadal trwa.

– Można powiedzieć, że Jan Paweł II nadal ma poczucie humoru. Teraz Pana Westerplatte, to Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. Budowane jest Centrum Opatrzności Bożej dla tych, którzy nie mieli okazji bezpośrednio słuchać Papieża. Czy tylko dla nich?

– Ten projekt jest dla wszystkich. Zapewne dziadkowie będą przyprowadzać tu wnuki, aby opowiedzieć im swoje wspomnienia. Mam nadzieję, że muzeum będzie na tyle uniwersalne, aby narracja zrozumiała była także dla turystów i pielgrzymów z zagranicy. Ale prawdą jest, że tworzymy je głównie z myślą o pokoleniu Polaków, które nie miało okazji poznać Jana Pawła II. Dzieci, które miały kilka lat, gdy umarł, dziś mają już kilkanaście. Za chwilę będziemy mieli pokolenie dorosłych Polaków nieznających Papieża. Trzeba znaleźć sposób, aby w nich zaszczepić wartości, które my dostaliśmy bezpośrednio od Jana Pawła II.

– A bez Papieża sobie nie poradzą. Słyszałem opinie, że my mieliśmy Jana Pawła II, a następne pokolenie znajdzie sobie innego idola. Dlaczego akurat Papież jest taki ważny?

– W naszej kulturze muzea tworzą bazę dziedzictwa narodowego. Bez Jana Pawła II i kard. Wyszyńskiego, to dziedzictwo byłoby niekompletne. To Muzeum to taki skarbiec, który nie będzie chował Papieża w szczelnie zamkniętym sejfie. Naszym zadaniem jest to, aby unieść ten skarb maksymalnie wysoko, tak by mogło podziwiać go jak najwięcej osób.

– Wysoko to on będzie, bo muzeum znajduje się nad Świątynią Opatrzności Bożej, czyli ok. 30 metrów nad ziemią.

– (śmiech). Gdyby tylko o taką wysokość chodziło, to nasze muzeum jest bezkonkurencyjne. Z punktu widzenia najnowszej historii Polski zaś jest niezbędne.

– Czy świętość da się opowiedzieć na muzealnej ekspozycji?

– Tak. To jest najlepsza i najpiękniejsza opowieść, którą muzealnik i historyk może sobie wyobrazić. Ona dotyczy nas wszystkich, bo każdy jest powołany do świętości. Jan Paweł II wskazuje nam, jak świętość realizować w praktyce. Poza tym jest bardzo barwną, ciekawą postacią z niesamowitą historią życia.

– Gdzie należy postawić Jana Pawła II w naszej historii?

– Trudno go zaszufladkować. Trzeba rozróżnić jego rolę w historii Polski, świata i Kościoła powszechnego. Na pewno odcisnął największy ślad w historii Polski drugiej połowy XX wieku.

– A gdzie jest w tysiącletniej historii?

– Nie wiem. Pod wieloma względami jest za wcześnie na tego typu oceny. Jeśli chodzi o jego rolę na świecie to na pewno był najbardziej wpływowym Polakiem XX wieku, a być może w całej historii. W naszych narodowych dziejach trudno porównywać jego rolę w zestawieniu z Mickiewiczem, Sobieskim, czy św. Wojciechem. Przecież historyczną rolę postaci widać dopiero z dużej perspektywy czasu. Jednak już dziś z cała pewnością możemy powiedzieć, że każde polskie dziecko powinno go zaliczyć do panteonu kilkunastu wielkich Polaków.

– Aż kilkunastu?

– Dobrze, zgadzam się. Już teraz jest w panteonie kilku największych Polaków. Jeśli zaś chodzi o jego wpływ na Kościół powszechny, to był on jednym z najwybitniejszych Papieży w całej historii.

– Dlaczego?

– Trzeba pamiętać, że przejął on Łódź Piotrową, gdy była ona mocno przechylona. Nie da się ukryć, że po Soborze Watykańskim II był kryzys. Został on zahamowany właśnie przez Jana Pawła II. Zostawił też bardzo duży dorobek intelektualny i duchowy, z którego Kościół jeszcze bardzo długo będzie czerpał. Po za tym to był trzeci pod względem długości pontyfikat w historii.

– Także politycznie „przemodelował” pół świata.

– Z tym byłbym ostrożny, bo historia jest procesem dynamicznym, co widzimy ostatnio na własne oczy. Dopiero zobaczymy na ile to „przemeblowanie” w Europie okaże się trwałe. Na pewno był człowiekiem, który skutecznie zdezawuował marksizm zarówno w Europie, jak i powstrzymał jego niebezpieczną falę w Ameryce Łacińskiej.

– Zasługi Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego nie są więc kwestią wiary. To bezsprzeczne fakty historyczne. Czy nie jest Panu przykro, że trzeba przekonywać urzędników, by wsparli ich muzeum?

– Nie jest mi przykro, bo jestem przekonany, że proszę o pieniądze w dobrej sprawie. Z drugiej strony wiem, że tam gdzie robi się coś dobrego, zawsze pojawiają się trudności.

– Dobro kosztuje, a zło przychodzi za darmo. Jednak czy nie denerwuje Pana, że bywa atakowany nawet Jan Paweł II?

– Denerwuje. Jednak na to nie ma rady. Trzeba się modlić za tych ludzi, aby przejrzeli na oczy.

– A modli się Pan o wstawiennictwo świętego Jan Pawła II w sprawie muzeum?

– Pewnie, że tak. Odkąd jestem dyrektorem tego muzeum moje nabożeństwo do Papieża stale rośnie. Potrzebuje jego pomocy w sprawach „służbowych” średnio raz w miesiącu.

– Czy pomaga?

– Czasem jest lepiej, a czasem trudniej. Gdyby nasz święty patron nie pomagał, to dziś nie rozmawialibyśmy w biurze Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. Nie byłoby też całego zespołu ludzi, którzy z oddaniem pracują nad realizacją tego projektu.

– Kiedy będę mógł dzieciom pokazać w Muzeum Jana Pawła II, o którym Pan tak pięknie mówi?

– Jeśli strona materialna, o której pośrednio rozmawialiśmy, będzie układała się pomyślnie, to wiosną 2016 r. główna ekspozycja powinna zostać otwarta.

– To świetnie się składa, bo w 2016 r. do Polski ma przyjechać Papież Franciszek. Będziemy mogli do was zajrzeć razem z Ojcem Świętym.

– (Śmiech). Oczywiście zapraszam, ale proszę o modlitwę za wstawiennictwem Jana Pawła II, aby pomógł na czas zrealizować ten cel.

– Załatwione. Jesteśmy umówieni za dwa lata.