Reklama

Wiara

Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej Królowej Podlasia – Matki Jedności

Wykradziona papieżowi

Czesław Danilczuk

Znane, choć ukryte na uboczu, i te mniej lub zupełnie nieznane, na które natrafiamy przypadkiem podczas wakacyjnych wypraw. Polskie sanktuaria przy bocznych drogach. Poświęcamy im tegoroczny cykl wakacyjny, który zaprowadzi nas do wielu malowniczych zakątków Polski.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kodeń – dziś urokliwa wieś w diecezji siedleckiej – położony jest nad Bugiem, przy drodze wojewódzkiej 816 prowadzącej do Terespola i przejścia granicznego z Białorusią. Jak mówi legenda, miał to być nie Kodeń, a Todeń, tak bowiem miał zawołać o świcie – to deń!, to dzień – giermek księcia litewskiego Mendoga, budząc go na polowanie. Pierwsze historyczne wzmianki o Kodniu pochodzą z XVI wieku. Wiadomo jednak, że już wiek wcześniej istniały tu młyny wodne należące, podobnie jak cała okolica, do czterech braci Ruszczyców. To od nich pod koniec XV wieku nabył Kodeń wraz z przyległościami wojewoda trocki Jan Sapieha, który od króla Zygmunta Starego otrzymał przywilej ustanowienia miasta na prawie magdeburskim. Wówczas to został wybudowany otoczony murem i wałem obronny zamek z kaplicą, w którym bywał sam król. W 1518 r. powstała w Kodniu parafia rzymskokatolicka, a jednocześnie syn Jana Sapiehy, Paweł, wybudował przy zamku ceglaną cerkiew prawosławną, najstarszą na Podlasiu, którą do dziś można oglądać.

Błogosławiona wina

Najsławniejszym zabytkiem Kodnia jest jednak renesansowy kościół św. Anny, wzniesiony w XVII wieku, którego plany oparte miały być jakoby na Bazylice św. Piotra w Rzymie – dziś sanktuarium, którego sercem jest obraz Matki Bożej Kodeńskiej Królowej Podlasia – Matki Jedności, cel wielu pielgrzymek. A wszystko to za sprawą słynnej kradzieży.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kiedy kościół był jeszcze w budowie, jego fundator Mikołaj Sapieha udał się w 1629 r. do Rzymu, gdzie został przyjęty przez papieża Urbana VIII. W miejscu audiencji, którym była kaplica papieska, uwagę Sapiehy przykuł wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem tak piękny, że natychmiast podjął on starania o jego zdobycie w darze. Gdy na nic się zdały jego wysiłki – papież bowiem nie zamierzał się pozbyć obrazu na rzecz gościa z dalekiego kraju – Sapieha ukradł wizerunek i uciekł ze zdobyczą do Kodnia. Obraz pierwotnie, 15 września 1631 r., został wprowadzony do kaplicy zamkowej, skąd przeniesiono go do nowego kościoła.

Reklama

Z historią powstania obrazu Madonny wiąże się legenda, która swymi korzeniami sięga czasów apostolskich. Opowiada ona, że to sam św. Łukasz Ewangelista wykonał dwa wizerunki Maryi – portret na desce z drzewa cedrowego oraz figurę Matki Bożej. Ta miała trafić do Konstantynopola, gdzie zobaczył ją mnich benedyktyński Grzegorz, który urzeczony jej pięknem, gdy został obrany papieżem, jako Grzegorz Wielki sprowadził ją do Rzymu. Nazwano figurę Matką Bożą Gregoriańską. W VI wieku o podarowanie figury do benedyktyńskiego opactwa w Guadalupe w Hiszpanii zwrócił się do papieża biskup Sewilli Leander. Papież na prośbę przystał, wcześniej jednak poprosił o wykonanie malarskiej kopii rzeźby przebywającego w Rzymie św. Augustyna. Z historii tej wywodzi się drugi tytuł obrazu – Matka Boża z Guadalupe. Tyle pobożna legenda. Dziś wiadomo, że zarówno rzeźba, jak i obraz pochodzą z XVII wieku. Może jednak obecny w Kodniu obraz jest kopią tego wykonanego przez św. Augustyna?

Jaki los spotkał Michała Sapiehę, który ośmielił się ukraść wizerunek samemu papieżowi? Oburzony Urban VIII rzucił na niego klątwę – ta jednak, według jednej z wersji, została zamieniona na błogosławieństwo, gdy winowajca zerwał sejm, który miał przyznać swobody innowiercom. Obraz został później ofiarowany Sapiesze, na co wskazuje wypis z Tajnych Archiwów Watykańskich, którego kopia znajduje się w Kodniu. W literacki sposób opowiedziała o tych wydarzeniach Zofia Kossak-Szczucka w książce Błogosławiona wina.

Królowa Podlasia

Umieszczony w głównym ołtarzu kościoła cudowny wizerunek Matki Bożej Kodeńskiej, o wymiarach 128 x 223 cm, przedstawia Maryję w szatach królewskich z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce i berłem w prawej. W 1723 r. obraz został koronowany jako trzeci na ziemiach Rzeczypospolitej, po Matce Bożej Częstochowskiej i Matce Bożej Trockiej. Gdy po powstaniu styczniowym Kodeń dotknęły represje ze strony władz carskich, a kościół św. Anny zamieniono na cerkiew, w 1875 r. słynący łaskami obraz został wywieziony na Jasną Górę, skąd w uroczystej procesji powrócił do Kodnia w 1927 r. Od tej chwili sanktuarium opiekują się Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. W 1973 r. kodeńska świątynia podniesiona została do godności bazyliki mniejszej.

Reklama

Częścią sanktuarium jest Kalwaria Kodeńska, która znajduje się na terenie dawnej rezydencji Sapiehów. Stacje drogi krzyżowej zostały rozmieszczone na odnowionych wałach, które okalają kościół Świętego Ducha i dawny zamek. Tuż przy sanktuarium znajduje się również Ogród Zielny Matki Bożej, w którym można odpoczać fizycznie i duchowo.

Warto wiedzieć, że Misjonarze Oblaci mogą się poszczycić swoimi produktami wpisanymi na Listę Produktów Tradycyjnych. Są nimi nektar św. Eugeniusza – syrop na bazie mniszka lekarskiego oraz „witaminy eremity” – syrop z czarnego bzu; można je zakupić na miejscu lub w sklepie internetowym U Oblatów.

Podziel się:

Oceń:

+1 0
2021-07-05 19:34

Wybrane dla Ciebie

Abp Galbas: mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga

2024-03-29 07:59
Bp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Bp Adrian Galbas

Mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga. Wiara bywa ciężka i męcząca, ale gdy słyszę o czyjejś śmierci, wówczas właśnie wiara jest pociechą - powiedział PAP metropolita katowicki abp Adrian Galbas.

Więcej ...

Wielki Piątek. Dzień postu ścisłego

Karol Porwich/Niedziela

Wielki Piątek jest dniem sądu, męki i śmierci Chrystusa. To jedyny dzień w roku, kiedy nie jest sprawowana Msza św., a w kościołach odprawiana jest Liturgia Męki Pańskiej. Na ulicach wielu miast sprawowana jest publicznie Droga Krzyżowa. Tego dnia obowiązuje post ścisły i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Są jednak osoby, które pościć nie muszą.

Więcej ...

Słodko - gorzka wspólnota

2024-03-29 15:18

Dziar

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Wiara

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Kościół

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Ponad 50 tysięcy widzów w polskich kinach na pokazach 4....

Wiara

Ponad 50 tysięcy widzów w polskich kinach na pokazach 4....

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie...

Wiara

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Kościół

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...