Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Wspaniali świadkowie historii

Wśród laureatów nagrody znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Archiwum IPN Katowice

Wśród laureatów nagrody znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

To oni, akowcy, którzy wyszli z podziemia, przekazują młodzieży i społeczeństwu prawdziwą historię przez prawie 50 lat zakazaną lub zakłamaną – przypomniał Jan Musiał.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już po raz trzeci katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej przyznał nagrody „Świadek Historii”. Wśród 6 laureatów znalazł się Okręg Śląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którego prezesem jest Jan Musiał, pochodzący i mieszkający w Sosnowcu znany działacz społeczny. Śląski Okręg Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wyróżniono jako „depozytariusza pamięci o bohaterach II wojny światowej”. Nagrody zostały wręczone 10 grudnia podczas gali w Panteonie Górnośląskim w Katowicach.

Historia częścią tożsamości

W specjalnym adresie do laureatów Karol Nawrocki, prezes IPN, napisał: „Historia jest nieodłączną częścią naszej tożsamości, jesteśmy narodem, który stale przeżywa swoją przeszłość. Spotykamy się dzisiaj, aby uhonorować tych, którzy o minionych czasach mówią najgłośniej, są głosem polskich bohaterów i ofiar (…). Dzisiejsi laureaci każdego dnia przyczyniają się do budowania naszej przyszłości i świadomości”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z kolei Andrzej Sznajder, dyrektor IPN w Katowicach, podkreślił, że nagroda „Świadek historii” przyznawana jest za pielęgnowanie polskiej pamięci historycznej, zachowanie, propagowanie oraz pogłębianie wiedzy o historii najnowszej Polski, a także odkrywanie zapomnianych faktów czy osób zasłużonych w historii naszego kraju.

Reklama

– Historia zatoczyła koło. 30 września 1989 r. w sali katechetycznej przy katedrze Chrystusa Króla w Katowicach z inicjatywy kpt. Jana Kozyry, sierż. Zbigniewa Nawareckiego i kpr. pchor. Mieczysława Świerczewskiego odbyło się zebranie żołnierzy Armii Krajowej. Frekwencja przekroczyła najśmielsze oczekiwania organizatorów, a lokal nie był w stanie pomieścić wszystkich weteranów przybyłych na to spotkanie. W asyście przedstawicieli Prezydium Zarządu Głównego Stowarzyszenia Żołnierzy AK powołano do życia Stowarzyszenie Żołnierzy AK w Katowicach. 35 lat później, 10 grudnia br., przy katedrze w Panteonie Górnośląskim w Katowicach nasza organizacja została wyróżniona prestiżową nagrodą. Bardzo nas to cieszy – powiedział Jan Musiał, prezes zarządu Śląskiego Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Wyszli z podziemia

W 1989 r. nastąpił długo oczekiwany zmierzch totalitarnego systemu, który dławił Polskę od końca II wojny światowej. Wraz z erozją komunizmu na właściwe miejsce zaczęła wracać prawda historyczna, a razem z nią bohaterowie, którym przez dziesięciolecia odmawiano prawa do pamięci. Na pierwszy plan wśród nich wybijali się weterani Armii Krajowej – największej podziemnej siły zbrojnej w Europie. 11 listopada 1989 r., w Święto Niepodległości, żołnierze AK po raz pierwszy mogli publicznie zaprezentować się mieszkańcom Katowic podczas uroczystych obchodów w krypcie katedry Chrystusa Króla. Kronikarz, a zarazem uczestnik uroczystości, odnotował: „Wchodzimy do katedry. Już wypełniona po brzegi. Idziemy – byli żołnierze, już nie młodzi, często przy wsparciu osób towarzyszących, bo o własnych siłach iść już nie sposób. Czy tylko podeszły wiek to sprawił? Ilu zawdzięcza to tamtym wojennym latom, a ilu powojennym, kiedy byli poddawani prześladowaniom, aresztom, torturom? Mieli jednak szczęście przeżyć, by dziś, pod koniec życia, wyjść z długoletniego podziemia i święcić po raz pierwszy od lat wielu odzyskanie niepodległości. Ilu nie doczekało? Zmarli lub zamordowani ginęli bezimiennie, bez sławy i nazwiska. Dziś przywracamy im pamięć” – tyle kronika.

Droga do zjednoczenia

Reklama

I Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy Okręgu Śląskiego Stowarzyszenia Żołnierzy AK odbył się 24 lutego 1990 r. w sali Uniwersytetu Śląskiego. Wzięło w nim udział 264 członków spośród ponad 850 zrzeszonych w 14 kołach terenowych. W tym samym czasie trwały starania o zjednoczenie środowiska weteranów AK, którzy często z własnej inicjatywy zrzeszali się w kołach terenowych w całym kraju. W dniach 14 i 15 marca 1990 r. w Warszawie odbył się zjazd, w wyniku którego doszło do zjednoczenia Stowarzyszenia Żołnierzy AK w Warszawie ze Związkiem Żołnierzy AK w Krakowie. W efekcie powstał Światowy Związek Żołnierzy AK, którego prezesem został ppłk. dypl. Wojciech Borzobohaty. Po tym zjeździe koła terenowe Związku Żołnierzy AK w Kazimierzu Górniczym i Kędzierzynie-Koźlu weszły w skład Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy AK.

Przywracanie pamięci

Na przestrzeni kolejnych lat funkcję prezesa Okręgu Śląskiego ŚZŻAK pełnili: Mieczysław Świerczewski (1989), Juliusz Pallado (1989-1992), prof. Zbigniew Gregorowicz (1992-1995), płk Marian Piotrowicz (1995-2010), Zbigniew Zachara (2011-2014), Waldemar Tomżyński (2014-2017), Janusz Kwapisz (2017-2023) i Jan Musiał (od 2023 r.).

Przywracanie pamięci

Jak działa organizacja? To przede wszystkim praca kół terenowych. – Jest ona wielowątkowa i nadzwyczaj owocna. Dzięki kołom powstały liczne pomniki sławiące historię oręża polskiego, bohaterów – tych, co zginęli w walce, w niemieckich obozach czy sowieckich łagrach, zamęczonych w Oświęcimiu i przez oprawców SB. To oni, akowcy, którzy wyszli z podziemia, przekazują społeczeństwu prawdziwą historię przez prawie 50 lat zakazaną lub zakłamaną. Spieszą się, by jak najlepiej i najpełniej przekazać potomnym pamięć o swoich towarzyszach broni. Koła rozwinęły działania na rzecz utrwalenia etosu Armii Krajowej. Składają się na to: artykuły w prasie, opracowane wydawnictwa, monografie, wystawy, konkursy wiedzy o AK, rajdy szlakiem walk partyzanckich, prelekcje ogólne i w szkołach, spotkania z młodzieżą w świetlicach środowiskowych. Rozwinęliśmy współpracę ze szkołami. Roztoczyliśmy opiekę nad grobami żołnierskimi i wyszukaliśmy groby zapomniane, bezimienne, dokonaliśmy także dokumentacji miejsc pamięci i bohaterów. Organizujemy wiele uroczystości, wspomagamy koła, bierzemy udział w wielu uroczystościach innych okręgów i organizacji kombatanckich. Wszystkie te działania wyrażają troskę związku o dobro kraju – wyjaśnia Jan Musiał.

Obecnie Okręg Śląski ŚZŻAK liczy 8 kół terenowych – Bielsko-Biała, Katowice, Klucze, Olkusz, Pilica, Racibórz, Sosnowiec, Zabrze, które współpracują ze szkołami, a także z lokalnymi samorządami i Stowarzyszeniami jak m.in.: Rodzina Policyjna 1939, Sybiracy, Rodzina Katyńska.

Podziel się:

Oceń:

2024-12-28 17:08

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Warszawa: uroczystości pogrzebowe ppor. Wandy Zalewskiej-Zdun ps. „Rawicz”

PAP

Msza św. w katedrze polowej Wojska Polskiego rozpoczęła uroczystości pogrzebowe ppor. Wandy Zalewskiej-Zdun ps. „Rawicz”, sanitariuszki Zgrupowania „Żywiciel” Armii Krajowej i członka NSZZ „Solidarność”. Eucharystii przewodniczył biskup polowy Józef Guzdek.

Więcej ...

Watykan wydał nowy dekret. Chodzi o dyscyplinę intencji Mszy Świętych

2025-04-13 13:38

BP KEP

Dykasteria ds. Duchowieństwa wydała dekret ws. dyscypliny intencji Mszy Świętych. Dekret został zatwierdzony przez Ojca Świętego Franciszka, w dniu 13 kwietnia 2025 roku, w Niedzielę Palmową. Papież nakazał ogłoszenie dekretu i ustalił, że wchodzi on w życie w dniu 20 kwietnia 2025 roku, w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. Dekret podpisał kard. Lazzaro You Heung-sik, prefekt Dykasterii ds. Duchowieństwa.

Więcej ...

Reprezentacja Polski piłkarzy ręcznych ma nowego selekcjonera

2025-04-15 10:09
Selekcjoner

PAP

Selekcjoner

Hiszpan Jota Gonzalez został selekcjonerem reprezentacji Polski mężczyzn, podpisując kontrakt do 2028 roku - poinformował Związek Piłki Ręcznej w Polsce.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zmarł biskup Piotr Turzyński

Kościół

Zmarł biskup Piotr Turzyński

Czy Żydzi są winni śmierci Jezusa?

Wiara

Czy Żydzi są winni śmierci Jezusa?

Zakaz fotografowania wchodzi w życie. Za złamanie...

Wiadomości

Zakaz fotografowania wchodzi w życie. Za złamanie...

Kto jest winny aborcji w 9. miesiącu ciąży w Oleśnicy?

Wiadomości

Kto jest winny aborcji w 9. miesiącu ciąży w Oleśnicy?

Wielka Brytania: ks. Glas uznany za winnego, diecezja...

Kościół

Wielka Brytania: ks. Glas uznany za winnego, diecezja...

Tatry: Mandaty za rozświetlenie krzyża na Giewoncie w...

Wiadomości

Tatry: Mandaty za rozświetlenie krzyża na Giewoncie w...

Dziecko we wrocławskim Oknie Życia

Niedziela Wrocławska

Dziecko we wrocławskim Oknie Życia

Małopolskie: Podczas Mszy św. wszedł na ołtarz,...

Wiadomości

Małopolskie: Podczas Mszy św. wszedł na ołtarz,...

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Wiadomości

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży