Reklama

„Wszystkie modlitwy Rzeczypospolitej” w Ossolineum

Niedziela wrocławska 32/2009

Ossolineum przygotowało w te wakacje wyjątkową wystawę - wszyscy chętni mogą obejrzeć święte księgi ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Autorzy wystawy twórczo wykorzystali przestrzeń „Sal pod Kopułą”, przedstawiając modlitwę jako nieustający dialog Boga i człowieka, w którym pierwsze słowo wypowiada Bóg. W przestrzeni pierwszej sali to Bóg-Słowo inicjuje dialog z człowiekiem, w drugiej człowiek podejmuje ów dialog odpowiadając na Słowo indywidualnie, zaś trzecia sala prezentuje relację Bóg - człowiek w wymiarze rytuału modlącej się wspólnoty. Przedstawieniom tego dialogu - Księdze i księgom - towarzyszy dyskretny wielogłosowy śpiew: znane pieśni katolickie splatają się z pieśniami protestanckim, ormiańskimi, prawosławnymi, greckokatolickimi i żydowskimi, tworząc wraz z obrazami wielokulturową całość.

Sala pierwsza

Reklama

Przestrzeń pierwszej sali zatem wypełniają teksty świętych pism, począwszy od „Pięcioksiągu Mojżesza z wyjątkami z Proroków” - kodeksu pergaminowego z XIV wieku, poprzez najstarsze tłumaczenia Biblii na język polski, po tłumaczenia wielojęzyczne. Możemy zatem obejrzeć Biblię Leopolity z 1561 r., Biblię brzeską (kalwińską) z 1563 r., Biblię nieświeską (ariańsko-socyniańską) z 1572 r., najbardziej popularną i do dziś wznawianą Biblię ks. Jakuba Wujka z 1599 r., Biblię gdańską (protestancką), a także różnojęzyczne psałterze. Pojawia się wśród tych ksiąg dwunastojęzyczne wydanie Nowego Testamentu, tzw. Biblia poliglota, niezwykłe przedsięwzięcie edytorskie epoki renesansu. Większość ksiąg natchnionych została wykonana na wysokogatunkowym pergaminie, opatrzona różnorodnymi motywami zdobniczymi: imponującymi inicjałami, miniaturami, drzeworytami i miedziorytami przedstawiającymi treści teologiczne. Zostały także wspaniale oprawione deskami obciągniętymi skórą z tłoczeniami, klamrami i okuciami. Obok polskich przekładów, w dawnej Rzeczypospolitej modlono się psalmami w języku ormiańskim, cerkiewno-słowiańskim i wielu innych. Na wystawie znajduje się nawet Księga Psalmów w j. arabskim, wydana przez melchitów. Egzemplarz ten należał do ormiańsko-katolickiego arcybiskupa Józefa Teofila Teodorowicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Sala druga

W drugiej z „Sal pod Kopułą” zgromadzono indywidualne modlitwy i pieśni. Obok poetyckich przekładów psalmów w różnych językach pokazano także modlitwy oryginalne, jak choćby „Heynał świtha na ranne powstanie” M. Reja. Należy on do gatunku tzw. poezji hejnałowej, której nazwa wywodzi się z nawoływania wartownika wzywającego do modlitwy i pracy. Są też modlitwy towarzyszące świętom: „Kolęda. Nowe lato y szczodry dzień” Kaspra Twardowskiego, „Hymn do Boga” Adama Naruszewicza, „Pieśni nabożne” Franciszka Karpińskiego, wśród których znajdziemy dobrze nam znane „Wszystkie nasze dzienne sprawy” czy „Kiedy ranne wstają zorze”. Warto zatrzymać się nad zabytkiem języka polskiego z XV wieku, jakim jest wyeksponowana w tej sali karta pergaminowa z kodeksu papierowego, gdzie jedną ręką zapisano takie modlitwy, jak: Modlitwa Pańska, Pozdrowienie Anielskie, Skład Apostolski, Dziesięć przykazań, Dwa przykazania miłości, Prawo natury, Grzechy śmiertelne. Teksty tych modlitw są zapisane w j. polskim, tytuły - po łacinie.

Sala trzecia

Trzecia sala ekspozycyjna gromadzi rękopisy i druki liturgiczne. Są one umiejscowione wokół centralnego miejsca tej przestrzeni, jakim jest imitacja ołtarza, spełniająca jednocześnie rolę ekranu, z wyświetlającymi się na nim obrazami przedstawiającymi Świętą Historię. Towarzyszy nam muzyka sakralna. Wśród zaprezentowanych tu obiektów znajdziemy księgi liturgiczne należące do różnych obrządków, wydane są z wielką starannością. Uwagę zwraca szczególnie piękny „Antyfonarz” - rękopis łaciński, zawierający teksty i nuty pieśni kościelnych. Powstał w 1397 r. na polecenie Henryka z Greuebergu (Gryfów Śląski). Spośród zaprezentowanych mszałów uwagę przykuwa Mszał wrocławski, zawierający teksty Mszy św. w porządku roku liturgicznego, a ponadto Msze za świętych i za zmarłych. Jest to pierwszy mszał wydany w Polsce (Kraków 14 maja 1505 r.), przeznaczony dla utworzonej w 1000 roku diecezji wrocławskiej. Obok niego - Mszał łaciński, XIV-wieczny rękopis bogato iluminowany. W tej wielokulturowej perspektywie zaprezentowano też księgi liturgiczne innych wyznań: Służebnik - księgę liturgiczną Kościoła greckokatolickiego, Torę - zwój pergaminowy z XIX wieku nawinięty na drążki, a także Koran - XVIII-wieczny rękopis w j. arabskim, bogato ilustrowany stylizowaną ornamentyką roślinną. Całości dopełniają modlitewniki, m.in. pięknie iluminowany Brewiarz rzymski z XIV wieku, zawierający inicjały i miniatury ze scenami z życia Chrystusa.

Wystawa jest otwarta od wtorku do soboty w godz. 11-18 w siedzibie Ossolineum przy ul. Szewskiej 37 we Wrocławiu. Ekspozycja będzie pokazywana do 30 sierpnia, wstęp wolny.

Podziel się:

Oceń:

2009-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Skutki zgorszenia

2024-09-11 08:16
Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Powołanie każdego nowego rządu wiąże się z kilkoma zasadami i przepisami, które muszą być dochowane, żeby Rada Ministrów mogła zacząć legalnie działać. Jednym z takich warunków, jest skuteczne zaprzysiężenie przez prezydenta RP. Konstytucja dokładnie precyzuje co musi zrobić nowy rząd, a jego to przysięga składana przez prezydenta.

Więcej ...

Posługa, a nie usługa

2024-09-11 11:08
Uczestnicy spotkania w Bierutowie

ks. Łukasz Romańczuk

Uczestnicy spotkania w Bierutowie

Kościół św. Józefa w Bierutowie był miejscem spotkania właścicieli i pracowników zakładów pogrzebowych.

Więcej ...

Mama ks. Olszewskiego: To moje biedne umęczone dziecko... Ratujcie go!

2024-09-11 21:52

zrzut/Sercanie

Portal niezalezna.pl oraz Dariusz Matecki w swoich mediach społecznościowych piszą o wspólnej modlitwie w intencji ks. Michała Olszewskiego, podczas której głos zabrała jego matka.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Zawalił się most Karola w Dreźnie. W mieście paraliż i...

Zawalił się most Karola w Dreźnie. W mieście paraliż i...

Właściwy kierunek to wybrać zgodnie z Ewangelią

Wiara

Właściwy kierunek to wybrać zgodnie z Ewangelią

Mama ks. Olszewskiego: To moje biedne umęczone dziecko......

Kościół

Mama ks. Olszewskiego: To moje biedne umęczone dziecko......

Nowenna do św. Stanisława Kostki

Wiara

Nowenna do św. Stanisława Kostki

Oświadczenie Księży Sercanów ws. Ks. Michała...

Kościół

Oświadczenie Księży Sercanów ws. Ks. Michała...

Biskup świdnicki zachęca do włączenia się w nowennę w...

Kościół

Biskup świdnicki zachęca do włączenia się w nowennę w...

Zmarła Rebecca Cheptegei, olimpijka z Paryża. Została...

Wiadomości

Zmarła Rebecca Cheptegei, olimpijka z Paryża. Została...

Oświadczenie szkoły katolickiej w Otwocku w związku ze...

Wiadomości

Oświadczenie szkoły katolickiej w Otwocku w związku ze...

Martwy mężczyzna w mieszkaniu wikariusza w Drobinie –...

Kościół

Martwy mężczyzna w mieszkaniu wikariusza w Drobinie –...