Z okazji jubileuszu w dniu 10 listopada w kolegiacie wieluńskiej została odprawiona Msza św. dziękczynna za 50 lat działalności reaktywowanej kapituły wieluńskiej. Eucharystię, której przewodniczył metropolita częstochowski abp Wacław Depo, a celebrowali wszyscy księża kanonicy (także seniorzy), dziekani, i księża goście w osobach ks. prof. Teofila Siudego, ks. Mariusza Trojanowskiego, ks. Mariana Szczerby, poprzedziła prelekcja zatytułowana 50 lat odnowionej kapituły wieluńskiej, którą wygłosił ks. prof. dr hab. Jan Związek. Prelekcji, księdza profesora, historycznej wędrówki przez początki tworzenia się wspólnot chrześcijańskich aż do powstania kapituł katedralnych, później na ich wzór, kapituł kolegiackich, przy kościołach, pod koniec średniowiecza, nazywanych kolegiatami, przy których zbierali się duchowni, by razem się modlić, mówić o potrzebach kościoła kolegiackiego, kapituły i niższego duchowieństwa, wysłuchali wierni, a wśród nich siostry zakonne, Bernardynki i Antoninki, przedstawiciele władz samorządowych w osobach Burmistrza Wielunia Pawła Okrasy, Starosty Andrzeja Stępnia, Radnego Sejmiku Wojewódzkiego Andrzeja Chowisa, dyrektora MZW Jana Książka, prof. Tadeusza Olejnika, honorowego Prezesa Wieluńskiego Towarzystwa Naukowego, delegacji Bractwa Matki Bożej Kalwaryjskiej z Praszki, ubogacającego liturgię chóru kolegiackiego.

Wraz z wprowadzeniem chrześcijaństwa do Polsk (966 chrzest Mieszka uznany za równoznaczny z chrztem Polski) i, po utworzeniu archidiecezji gnieźnieńskiej na przełomie lat 999/1000 i trzech kolejnych diecezji - krakowskiej, wrocławskiej, kołobrzeskiej w roku 1000, obok istniejącej od 968 r. diecezji poznańskiej, także w Polsce pojawiły się kapituły katedralne i kapituły kolegiackie w ważniejszych ośrodkach administracji państwowej i kościelnej.

Zofia Białas

Do jednych z najstarszych kapituł kolegiackich w Polsce należała kapituła kolegiacka w Rudzie (siedziba kasztelanii), ufundowana już w XII wieku. Z chwilą, kiedy Ruda traciła znaczenie ze względu, na swoje niedogodne położenie i inne trudności, siedzibę kasztelanii, później także siedzibę kolegiaty i związanej z nią kapituły przeniesiono do Wielunia. Przeniósł ją arcybiskup Mikołaj Trąba na kapitule generalnej w Gnieźnie, w marcu 1419 roku. Stosowny dokument był datowany na dzień 24 marca tegoż roku. Kolegium kanoników przeniesiono na podstawie dokumentu translacyjnego, wystawionego 25 marca 1420 r., także w Gnieźnie. Kościołem kolegiackim stał się wieluński kościół pw. św. Michała Archanioła, któremu przydano drugie wezwanie Nawiedzenia NMP( tytuł kolegiaty przeniesionej z Rudy). Obu nazw używano zamiennie jeszcze w XVI wieku. Kapituła kolegiacka i związane z nią archidiakonat i oficjalat, przetrwały do 17 kwietnia 1819 r. (dokument kasacyjny podpisany przez arcybiskupa Franciszka Malczewskiego), choć symptomy utraty jej znaczenia widoczne były pod koniec XVII wieku i w wieku XVIII. Na utratę znaczenia złożyły się głównie wojny i trudności ekonomiczne, powodujące nieobsadzanie prałatur i kanonii oraz nowa organizacja administracji kościelnej w Polsce, zapowiedziana bullą „Ex imposita nobis” z 1818 r., dopasowująca organizację kościelną do potrzeb trzech zaborców.

Nieobecność kapituły wieluńskiej mocno doskwierała proboszczowi ks. Edwardowi Banaszkiewiczowi, następcy ks. Józefa Pruchnickiego (+ 1963). Z jego inicjatywy oraz ks. Walentego Patykiewicza, bp częstochowski Stefan Bareła i prymas Stefan Wyszyński zwrócili się prośbą do papieża Pawła VI o reaktywowanie kolegiaty i kapituły wieluńskiej. Bullę reaktywującą wieluńską kolegiatę i kapitułę wieluńską datowano na 20 X 1965 r. Ogłoszenie decyzji papieża przewidziano na 6 II 1966 r. I tak minęło 50 lat działalności odnowionej wieluńskiej kapituły, dziś złożonej z 3 prałatów, 1 prepozyta, 1 dziekana, 9 kanoników gremialnych i 9 honorowych.

Nawiązując do słów z Księgi Mądrości: „ Bóg stworzył człowieka do nieśmiertelności” i z Ewangelii wg św. Łukasza: „Tak też i wy, gdy czynicie to wszystko, co wam nakazano, mówcie sobie: Jesteśmy sługami nieużytecznymi. Zrobiliśmy to, co powinniśmy byli zrobić” (Przypowieść o powinności służby), ks. arcybiskup mówił o roli służebnej kapłana, o jego wierności własnemu powołaniu, o którą modli się w czasie każdej Mszy św. w cichej modlitwie, wypowiadając słowa; „Boże nie pozwól mi nigdy odłączyć się od Ciebie…”. Przed wami, członkami kapituły wieluńskiej, nowe zadania - łaska i miłosierdzie, dodał, które będą wam towarzyszyć cały kolejny rok liturgiczny, który będzie Rokiem Miłosierdzia.

Szczególnym momentem uroczystości, było odczytanie dekretów o nominacjach i wyróżnieniach dla czterech kapłanów. Otrzymali je: ks. kan. Jacek Zieliński - nominacja na prałata i kustosza Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Wieluniu, ks. Adam Tkacz proboszcz parafii pw. św. Joachima i Anny w Kraszkowicach nominacja na kapelana Państwowej Straży Pożarnej w Wieluniu i jednostek OSP powiatu wieluńskiego, księża Jacek Fryś, proboszcz parafii pw. Narodzenia NMP w Szynkielowie i ks. Mariusz Foltyński, moderator diecezjalny Ruchu Światło- Życie - tytuły honorowych członków kapituły wieluńskiej.

Za Eucharystię, homilię i życzliwość dla wieluńskiej kapituły podziękował głównemu celebransowi, ks. prepozyt Marian Mermer. Mówiąc m.in.: „Naszą mocą jest Chrystus. Wiemy to dziś i dlatego dziękując za 50 lat działalności odnowionej kapituły, będziemy jeszcze gorliwiej realizować swoje duszpasterskie powołanie…

Za zaufanie i nominacje, w imieniu wyróżnionych kapłanów, podziękował ks. kanonik, kustosz Sanktuarium, Jacek Zieliński.

Po uroczystym błogosławieństwie członkowie kapituły wraz z księdzem arcybiskupem udali się do kaplicy Matki Bożej Pocieszenia. Epilogiem był akt zawierzenia Matce Bożej Pocieszenia, Pani Ziemi Wieluńskiej wszystkich członków kapituły.